Οι καθηγητές της «Παρα-παιδείας»

Άρτεμις Πλανάκη kidsnewslatter@gmail.com Φιλόλογος-συγγραφέας

Συχνά εξισώνουν οι μη γνωρίζοντες τα φροντιστήρια με τη λέξη «παραπαιδεία». Αλλά και οι γνωρίζοντες μιλούν έτσι, απαξιωτικά για έναν πολύπαθο κλάδο εκπαιδευτικών που βρίσκεται στις επάλξεις και στην αιχμή της εκπαίδευσης. Οι καθηγητές των φροντιστηρίων είναι μία ομάδα επαγγελματιών με κάποια χαρακτηριστικά.

Βρίσκονται μέσα στην τάξη πολλές ώρες, χωρίς μεγάλα διαλείμματα (περίπου 10΄), με λίγες διακοπές, με πολύωρες ενημερώσεις γονέων και συχνά διαγωνίσματα (Σάββατο ή Κυριακή). Δεν επαναπαύονται στις ήδη υπάρχουσες γνώσεις και σημειώσεις προηγούμενων ετών. Αντιθέτως επιμορφώνονται συνεχώς με σεμινάρια (επαγγελματικού προσανατολισμού, μαθησιακών δυσκολιών και πρώτων βοηθειών), δημιουργούν πρωτότυπες σημειώσεις ,νέες σχεδόν κάθε χρόνο, αρκετά καλύτερες από τα κοινά βοηθήματα που κυκλοφορούν από μεγάλους εκδοτικούς οίκους. Επίσης διορθώνουν γραπτά, εργασίες και διαγωνίσματα πολλές ώρες κάθε μέρα (ιδίως οι «πολύπαθοι φιλόλογοι»). Συζητούν με τους μαθητές για θέματα που αφορούν το μέλλον τους ,πέραν των διδακτικών ωρών τους. Υπάρχει η πίεση της ύλης και των επαναλήψεων, όμως σε μία τάξη με ανώτερο αριθμό μαθητών τους 8-9, τα μαθήματα προγραμματίζονται καλύτερα.

Όσοι έχουν περάσει από τον χώρο των φροντιστηρίων έχουν ανάμεικτες εντυπώσεις. Αυτό είναι απολύτως θέμα των εργοδοτών, πιο συγκεκριμένα του ήθους, της παιδείας τους και κυρίως αν είναι και οι ίδιοι μάχιμοι καθηγητές. 

Το φροντιστήριο ,εκτός από χώρος γνώσεων, είναι και μία επιχείρηση που λειτουργεί έχοντας παράλληλη πορεία με το σχολείο αλλά η οργάνωση είναι σαφώς καλύτερη. Δεν λειτουργεί ανταγωνιστικά προς το σχολείο, απλώς αποτελεί απαραίτητη αρωγή στην ελληνική πραγματικότητα (π.χ αργοπορημένη ή ανύπαρκτη τοποθέτηση μονίμων ή αναπληρωτών σε πολλά σχολεία). Υπάρχει ωράριο που εξυπηρετεί και τις άλλες δραστηριότητες των μαθητών, τμήματα διαμορφωμένα αναλόγως τις δυνατότητες των μαθητών, όχι προς στοχοποίηση των πιο αδύναμων μαθητών, αλλά προς επιπλέον στήριξή τους, με διαφορετική προσέγγιση. Επίσης δεν υπάρχουν χαμένες ώρες, αφού όλες αναπληρώνονται ή προαναπληρώνονται , αν υπάρξει απουσία καθηγητή. 

Ακόμη τα φροντιστήρια έχουν εξειδικεύσεις σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις ή προσανατολισμούς. Οι εκπαιδευτικοί προσαρμόζονται και λειτουργούν με γνώμονα το πλήθος και την ειδίκευση των μαθητών που αναλαμβάνουν. Όπως για παράδειγμα, ένας φιλόλογος σε ένα «παραδοσιακά» θετικό φροντιστήριο, γνωρίζει πώς να προσεγγίσει μαθητές που είναι προκατειλημμένοι προς τα θεωρητικά μαθήματα και να τους ωθήσει να αγαπήσουν την Έκθεση και τη Λογοτεχνία!

Άρα, η πορεία ενός καθηγητή σε ένα φροντιστήριο δεν είναι μια πεπατημένη οδός διδασκαλίας. Όσοι έχουν διδάξει, γνωρίζουν καλά τα παραπάνω. Όσοι δεν έχουν διδάξει, δεν έχουν ιδέα και δεν θα έπρεπε να εκφέρουν «γνώμες»! Είναι ένας συνεχής αγώνας, να είσαι πάντα ενημερωμένος, να έχεις επικαιροποιημένες γνώσεις και να εκπληρώνεις κι άλλους ρόλους (επαγγελματικός σύμβουλος και βοηθός μηχανογραφικού) , πτυχές που το υπουργείο παιδείας ούτε εκτιμά, ούτε θεωρεί σημαντικές. Είμαστε «ψυχολόγοι» στις δύσκολες και αγχώδεις στιγμές των μαθητών μας πριν τις εξετάσεις , με συνεχή επικοινωνία μέχρι την τελευταία στιγμή. Δίνουμε κι εμείς «εξετάσεις» μαζί τους! Με ψυχραιμία αντιμετωπίζουμε τους ίδιους και τους γονείς τους, όταν υπερβάλλουν ή όταν η διαδικασία των εξετάσεων τους φαίνεται «βουνό». Μαζί το ανεβαίνουμε, όταν βγαίνουν τα αποτελέσματα, χαιρόμαστε, ηρεμούμε, στενοχωριόμαστε, αλλά στο τέλος τις περισσότερες φορές είμαστε περήφανοι για τους μαθητές μας (παιδιά μας) και εν τέλει για τη δουλειά μας.

Αυτό-αξιολογούμαστε κάθε χρόνο! Κρινόμαστε κάθε μέρα. Δενόμαστε σαν οικογένεια με τις δύσκολες, τις πολύ εύθυμες κι αστείες στιγμές. Στο τέλος τι κρατάμε; Το χαμόγελο της επιτυχίας και το «Ευχαριστώ, που με βοήθησες να ανέβω το πρώτο σκαλί του ονείρου μου, τις πανεπιστημιακές σπουδές». Μετά από χρόνια κρατάμε την επικοινωνία, τη φιλία, την επίσκεψη των παλαιών μαθητών να δουν τι κάνουμε και να μας ενημερώσουν για την δική τους πορεία ζωής και συνήθως καμαρώνουμε την πρόοδό τους.

Δεν ξέρω αν αυτό το άρθρο είναι επίκαιρο, όμως είναι μια αληθινή και πηγαία άποψη μιας καθηγήτριας που βρήκε δουλειά σε φροντιστήριο μέσης εκπαίδευσης (με άριστες συνθήκες εργασίας και εργοδοτών) σχεδόν αμέσως μόλις τελείωσε τις σπουδές της. Εκεί αντιλήφθηκε τι είναι διδασκαλία, εκεί προσαρμόστηκε στις απαιτήσεις ενός ιδιωτικού εκπαιδευτηρίου κι ελπίζει κάθε χρόνο να βοηθά, να στηρίζει και να υπηρετεί όχι την «παραπαιδεία» όπως οι μη γνωρίζοντες λένε, αλλά ένα κλάδο παραμελημένων καθηγητών, που η προϋπηρεσία τους δεν προσμετρήθηκε , ούτε αξιολογήθηκε ποτέ σε αντίθεση με αυτή των καθηγητών στα ιδιωτικά σχολεία. Κρίμα! Θα αποτελούσαν ίσως μια σπουδαία αλλαγή που τόσα χρόνια ευελπιστούν στο υπουργείο.

Η πείρα των χρόνων που πολλοί καθηγητές φροντιστηρίων διαθέτουν και αφιέρωσαν συνειδητά την επαγγελματική ζωή τους, είναι αυτή που δίνει τόσο υψηλά ποσοστά επιτυχιών στις πανελλήνιες εξετάσεις. Όμως λίγοι το αναγνωρίζουν, πολλοί το υποβαθμίζουν και το υπουργείο το παραβλέπει διότι γι' αυτούς είμαστε «ο τελευταίος τροχός της αμάξης», όπως φάνηκε περίτρανα και στην περίοδο του κορωνοϊού, που τα μέτρα αφορούσαν μόνο τα σχολεία και όχι τα φροντιστήρια. Όμως αυτός ο «τροχός» δουλεύει αδιάκοπα, αγόγγυστα και στηρίζει δυναμικά την ελληνική εκπαίδευση «διαχρονικώς». Τέλος, να σημειώσουμε ότι το φροντιστήριο δεν αποτελεί ελληνική πρωτοτυπία αλλά υπάρχει σε πολλές χώρες του κόσμου αντιστοίχως.

Άρτεμις Πλανάκη,

Φιλόλογος-συγγραφέας